မေ ၃၀ – ၂၀၂၅
SS (VOM)
မုန်တိုင်းငယ်အရှိန်ကြောင့် ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဖျာပုံခရိုင်၊ အမာမြို့၊ ဒေါ်ညိမ်းကျေးရွာ အုပ်စုအတွင်း ပင်လယ်ရေတွေ ၀င်ရောက်လာပြီး လှိုင်းကြီးနေကာ ကမ်းပါး ပြိုကျမှုတွေလည်း ဖြစ်ပေါ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ပင်လယ်နံဘေးက ဒေါ်ညိမ်းရွာ အပါအဝင် သောင်ခုံပေါ်က ဗန္ဓာပင်ရွာ၊ ခါးပြတ်ရွာနဲ့ သရက်ပင်ဆိပ် ကျေးရွာတွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၂၈ နေ့ကစပြီး ရေဝင်ရောက်နေတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ဒါက နှစ်တိုင်း ပုံမှန်ဖြစ်နေကျပါ။ ဒါပေမယ့် အခုက မုန်တိုင်းလည်းရှိတော့ နည်းနည်းပိုဆိုးတယ် ပြောရမယ်။ ရွာထဲတွေ ရေဝင်တာ နှစ်ရက်လောက် ရှိနေပြီ။ လှိုင်းရိုက်တာလည်း ကြမ်းတယ်။ ရေတက်ပြီး လှိုင်းတွေရိုက်တာ၊ ဗန္ဓာပင်ရွာသားတွေ ကုန်းမြင့်တဲ့ တခြားရွာ သွားနေနေရပြီ။ အဲဒီရွာက ဘုန်းကြီးကျောင်း ဝင်းထဲမှာလည်း ရေတွေဝင်ပြီး ကျောင်းထဲအထိ ရောက်နေတယ်။ ဒီလှိုင်းရိုက်လို့ ကမ်းပါးပြိုတာရှိတယ်။ သောင်ပြင်မှာ ဆောက်ထားတဲ့ တချို့အိမ်တွေဆိုလည်း အိမ်လုံးကျွတ် ရေထဲမျောကြတယ်။ သရက်ပင်ဆိပ်မှာလည်း တောက်လျှောက်ပဲ အိမ်တွေပြိုကုန်ပြီ။ စုစုပေါင်း အိမ်ဘယ်နှစ်လုံးလောက် ပါသွားလဲဆိုတာတော့ မသိရသေးဘူး” လို့ ခါးပြတ်ရွာ ဒေသခံက ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၂၇ ရက်နေ့ကလည်း ခါးပြတ်ကျေးရွာမှာ လှိုင်းရိုက်ပြီး ကမ်းပါးပြိုမှုကြောင့် နေအိမ် ၁၅ လုံးခန့် ရေထဲ မျောပါသွားခဲ့တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“အရင်နှစ်တွေကဆို ခုချိန် ရေမကြီးသေးပါဘူး။ ခုတော့ ပင်လယ်ရေတွေ ခြံထဲ အစောကြီး ရောက်နေပြီ။ ကမ်းနားဘက်တွေဆို ပိုဆိုးတာပေါ့” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိ ရေဝင်ရောက်နေတဲ့ နေရာတွေဟာ ပင်လယ်ကမ်းစပ် အနီးဝန်းကျင်က ကျေးရွာတွေ ဖြစ်တာကြောင့် ရေအတက်အကျလည်း မြန်ပြီး ရေတက်၊ ရေကျချိန်က ၃ နာရီလောက် ကြာမြင့်တတ်တယ်လို့ နောက်ထပ် ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
“အခုချိန်က မုန်တိုင်းအရှိန်နဲ့ ရေထရက်နဲ့ ကြုံနေတာပါ။ အရှေ့/တောင်လေ တိုက်လာရင်တော့ ရေပိုကြီးပါတယ်။ ပင်လယ်ဘက်က ဒီရေက လေအပင့်ဆိုရင် ရေက ဝေါကနဲ ထိုးတက်တတ်ပါတယ်။ လေတိုက်အား ပျော့သွားရင် ဒီရေလည်း ပြန်ကျသွားပါတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ဖျာပုံမြို့အပြင် ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်းက ဘိုကလေးနဲ့ လပွတ္တာမြို့နယ်တွေမှာလည်း မိုးများပြီး ပင်လယ်ဒီရေ မြင့်တက်မှုနဲ့အတူ လေပြင်း တိုက်ခတ်မှုတွေလည်း ဖြစ်ပေါ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဘိုကလေးမြို့နယ်၊ ဧရာကျေးရွာအုပ်စု၊ ရေကျော်ကြီးကျေးရွာမှာ မနေ့ မေ ၂၉ ရက်က ပင်လယ်ရေ ဝင်ရောက်မှုကြောင့် နေအိမ်များစွာ ရေနစ်မြုပ်မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ရေကျော်ကြီးဘက်ကိုတော့ ကယ်ဆယ်ရေးတွေ ရောက်လာတာ ရှိတယ်။ ကလေးတွေနဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကို ကုန်းမြင့်တဲ့နေရာ ပို့ပေးနေတယ်။ ရွာနဲ့ လယ်ကွင်းတွေကတော့ ပင်လယ်ပြင်ကြီးလို ဖြစ်နေပြီ” လို့ ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒါအပြင် လပွတ္တာခရိုင်၊ မော်လမြိုင်ကျွန်းမြို့နယ်၊ လှိုင်းဘုန်းကျေးရွာမှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၂၈ ရက်နေ့က မိုးများပြီး လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုကြောင့် သစ်ပင်တွေ လဲကျခဲ့ပြီး နေအိမ် တလုံး ပျက်စီးခဲ့ကာ လူထိခိုက်မှုတော့ မရှိခဲ့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။
“အိမ်နံဘေးက လမုပင်ကြီးက အိမ်ပေါ် လဲကျတာ။ အိမ်တခြမ်းပိပြီး ပြိုကျ ပျက်စီးသွားတယ်။ လူတွေ ဘာမှ မဖြစ်ပေမယ့် လတ်တလော နေရေးထိုင်ရေးတော့ ခက်ခဲသွားတာပေါ့။ ပြီးတော့ ကမ်းနားတန်းက တချို့နေရာတွေမှာလည်း သစ်ပင်တွေ လဲကျတာရှိတယ်။ တချို့ အပင်တွေဆို ထက်ပိုင်းပြတ်တာမျိုး ရှိတယ်။ လေက အတော်ကြမ်းတာ” လို့ မော်လမြိုင်ကျွန်းမြို့နယ်မှ ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒါ့ အပြင် လပွတ္တာမြို့နယ်က ရေပေါ်ဈေးသစ်ထဲမှာလည်း မေ ၂၈ ရက်ကစပြီး ရေဝင်ရောက်မှုကြောင့် ကုန်ပစ္စည်းတွေ ပျက်စီး ဆုံးရှုံးမှုရှိနေပြီး ဈေးရောင်းချဖို့လည်း အခက်တွေ့နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“လေရော၊ မိုးရောကြီးနေတာ မေ ၂၈ ရက်နဲ့ ၂၉ ရက် နှစ်ရက်ရှိပါပြီ။ အစတုန်းက မြို့လယ်ခေါင်မှာ ဈေးရှိတာပါ။ စည်ပင် တာဝန်ရှိသူတွေက ဈေးကို ကမ်းနားလမ်းဘက် ရွှေ့လိုက်တော့ ဈေးသည်တွေအကုန် ဒုက္ခရောက်ကုန်ကြတာပေါ့။ စျေးအဟောင်းက အမြင့်ပိုင်း၊ အဲဒီလောက်နဲ့ ရေမတက်ဘူး။ အခု သူတို့ ရွှေ့ပေးတဲ့နေရာက မိုးရွာတိုင်း ရေကြီးတဲ့နေရာ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိ မုန်တိုင်းအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒ ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနရဲ့ မနေ့ မေ ၂၉ ရက်၊ ညနေ ငါးနာရီခွဲအချိန် တိုင်းထွာချက်တွေအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ အနောက် ဘင်္ဂလားပြည်နယ်နဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကမ်းခြေတို့ကို ဆာဂါကျွန်း (Sagar Island) နဲ့ ခီပူပါရာမြို့ (Khepupara)တို့ အကြားမှ ဖြတ်ကျော်ခဲ့တဲ့ အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းငယ် (Deep Depression) ဟာ အရှေ့မြောက်ဘက်ကို ရွေ့လျားခဲ့ပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ မွန်ဂလမြို့ (Mongla) ရဲ့ အနောက်တောင်ဘက်မှ ကုန်းတွင်းပိုင်းဒေသတွေကို ဆက်လက် ဖြတ်ကျော်လျက် ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
အဆိုပါ အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းငယ်ဟာ အရှေ့မြောက်ဘက်ကို ဆက်လက် ရွေ့လျားနိုင်ပြီး မုန်တိုင်းငယ်အဖြစ်ကို တဖြည်းဖြည်း အားလျော့သွားနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းငယ်ရဲ့ အရှိန်ကြောင့် မေ ၂၉ ရက်နေ့၊ ညမှ ဇွန် ၂ ရက်နေ့အတွင်း နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်း၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှာ နေရာစိပ်စိပ်မှ နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်းရွာကာ တချို့ဒေသတွေမှာ ဒေသအလိုက်နဲ့ နေရာကွက်ပြီး မိုးကြီးနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါအပြင် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်း တလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန် ပင်လယ်ပြင်တို့မှာလည်း မကြာခဏ မိုးသက်လေပြင်းတွေ ကျရောက်ပြီး လှိုင်းအလွန်ကြီးနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
မိုးသက်လေပြင်းကျစဉ် ရေပြင်/မြေပြင်လေဟာ တနာရီကို မိုင် ၄၀ မှ ၄၅ မိုင်အထိ တိုက်ခတ်နိုင်ပြီး မြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်း တလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန် ပင်လယ်ပြင်တို့မှာ လှိုင်းအမြင့် ၁၄ ပေမှ ၁၆ ပေခန့် ရှိနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါအပြင် မုတ္တမကွေ့၊ မွန် – တနင်္သာရီ ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန် ပင်လယ်ပြင်တို့မှာလည်း ရံဖန်ရံခါ မိုးသက်လေပြင်းတွေ ကျရောက်ပြီး လှိုင်းကြီးရာမှ လှိုင်းအလွန်ကြီးနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
မိုးသက်လေပြင်းကျစဉ် ရေပြင်/မြေပြင်လေဟာ တနာရီကို ၃၅ မိုင်မှ မိုင် ၄၀ အထိ တိုက်ခတ်နိုင်ပြီး မုတ္တမကွေ့၊ မွန် – တနင်္သာရီ ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့မှာ လှိုင်းအမြင့် ၁၀ ပေမှ ၁၄ ပေခန့် ရှိနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
Photo – CJ
